TYTUŁ: Pasowanie na rycerza

FORMA: Zajęcia terenowe podczas wycieczki do zamku w Chudowie (można wybrać inny średniowieczny zamek)

ADRESAT: Klasy III

TREŚCI:

Zapoznanie uczniów z poszczególnymi elementami budowli na zamku oraz elementy zbroi rycerskiej.

Zapoznanie uczniów z nazwami broni, którą posługiwali się rycerze.

Budzenie zainteresowania przeszłością poprzez ukazanie najdawniejszej historii.

Przybliżenie uczniom cech średniowiecznej architektury obronnej.

Zapoznanie uczniów z przebiegiem turnieju rycerskiego jako przykładem obyczajowości rycerstwa.

Kształtowanie u uczniów postawy szacunku wobec zabytków przeszłości oraz potrzeby ich ochrony.

OSIĄGNIĘCIA:

Wie, jakimi cechami musiał charakteryzować się rycerz;

Potrafi nazwać poszczególne części zamku, zbroi, rodzaje broni;

Ćwiczy celność, precyzję;

Wie, na czym polega rycerskość na co dzień;

Potrafi zachować się w proponowanych sytuacjach;

Projektuje własny herb;

METODY:

Podająca - przekazywanie gotowej wiedzy, objaśnienia,

- Operatywna - organizacja działania,

- Czynna - praktyczne działanie.

FORMY: praca z całą klasą, praca parami.

POMOCE: karty z zadaniami na poszczególnych stanowiskach, papierowe miecze, gazety, herby zaliczeniowe, materiały plastyczne, piłki, pudełka z zapałek, kosz, skakanki, gwoździe, młotek, deseczki, ołówki, długopisy, tarcza, strzałki.

PRZEBIEG:

1. Po zwiedzeniu zamku nauczyciel gromadzi uczniów przed zamkiem i proponuje im turniej rycerski i jarmark. Nawiązuje do dawnych obyczajów. Nauczyciel nawiązuje rozmową do kodeksu rycerskiego, cech dobrych rycerzy i warunków zostania rycerzem.

2. Zabawa ruchowa: dobierzcie się po 4, 3, 5, 1, 2, … ma ona na celu ustalenie dwuosobowych grup.

3. Nauczyciel wyjaśnia cel zabawy: każda para, która zaliczy przynajmniej 6 stanowisk rozmieszczonych wokół będzie pasowana na rycerza. Nauczyciel w roli księcia będzie czuwał nad kulturą i uczciwością przyszłych rycerzy. Służy też pomocą i radą. Nauczyciel przypomina, że uczciwość i szczerość to cechy prawdziwego rycerza.

4. Uczniowie sami wybierają poszczególne stanowiska. Nie muszą zaliczyć wszystkich.

I. Każdy rycerz powinien wiedzieć jak nazywają się poszczególne budowle na zamku. Mając rysunek wpiszcie obok nazwy właściwą liczbę. Przy „książęcym” stanowisku sprawdźcie prawidłowość wykonanego zadania.

II. Każdej wiosny pod zamkiem odbywa się jarmark. Występują na nim grajkowie, kuglarze, żonglerzy i akrobaci. Spróbujcie wykonać jakąś akrobatyczną sztuczkę lub pożonglować dwiema, trzema piłeczkami. Zaliczenie wpisujecie sobie w parach.

III. Zamki najczęściej budowano na szczytach stromych wzgórz. Zwykle budowa zamku trwała dziesiątki lat. Mając pudełka z zapałek na ustalony sygnał spróbujcie wybudować jak największą wieżę basztę zamkową. Zalicza zadanie ten, któremu uda się wybudować większą w minutę.

IV. Każdy rycerz musi ćwiczyć celność. Wbijcie dwa gwoździe w miejsca oznaczone na deseczce.

V. Kto chce zostać rycerzem musi utrzymywać dobrą formę fizyczną. Poćwiczcie rzuty w dal. Zróbcie z gazety kulę i wykonajcie kilka rzutów. Następnie poćwiczcie rzuty do kosza. Jeden rzuca, drugi łapie. Następnie zmiana. Zadanie zaliczamy sobie nawzajem.

VI. Zamek nie byłby zamkiem, gdyby nie miał lochów. Lochy były to brudne i ohydne zakamarki. Ich ściany były wilgotne i roiło się od szczurów. Postarajcie się wyjść z tych lochów, tak by nie spotkać szczura (kropki). Zadanie wykonujecie samodzielnie, zalicza wam je osoba z pary.

VII. Musicie przeprawić się przez fosę a macie nad nią rozciągniętą cienką linię. Spróbujcie to zrobić tak, by iść w przeciwnych kierunkach równocześnie, ale żaden z was nie spadł. Używajcie zwrotów grzecznościowych. Zadanie zaliczamy sobie nawzajem.

VIII. Test na prawdziwego rycerza? Wylosujcie z pudełka sytuację i przedstawcie ją w formie inscenizacji jednemu z opiekunów. Pamiętaj, by w tych sytuacjach zachować się jak prawdziwy rycerz. Zadanie zalicza opiekun.

a) Rycerz siedzi w autobusie. Wszystkie miejsca są zajęte. Na kolejnym przystanku wsiada starsza Pani. Co zrobi rycerz?

b) Koleżanka z klasy zapomniała gumki a potrzebuje jej na zajęciach, żeby poprawić swój rysunek. Co zrobi rycerz?

c) Twój kolega z ławki rozlewa na nią sok. Teraz stara się szybko posprzątać. Co zrobi rycerz?

d) Wchodzisz do szkoły. Przy samych drzwiach spotykasz swoją koleżankę. Co zrobi rycerz?

e) Po przerwie wracasz do swojej ławki. Niechcący po drodze zrzucasz koleżance zeszyt. Co zrobi rycerz?

f) Koleżanka szuka pędzelka, ma smutną minę i jest bardzo zdenerwowana, bo nie może go znaleźć. Co zrobi rycerz?

IX. Płatnerz (ten, który robi zbroje) wykonał dla ciebie tę oto zbroję. Wpisz na rysunku odpowiednie nazwy poszczególnych elementów zbroi (hełm, naramiennik, rękawica, nakolanek, trzewik). Przy „książęcym” stanowisku sprawdźcie prawidłowość wykonanego zadania.

X. Kto chce zostać rycerzem musi utrzymywać dobrą formę fizyczną. Spróbujcie powalczyć tymi papierowymi mieczami, lub poćwiczcie zapasy. Oczywiście pamiętajcie o bezpieczeństwie.

XI. Posługiwanie się bronią i zbroją wymagało zręczności i siły. Spróbuj dopasować nazwy do poszczególnych ilustracji. Zadanie zalicza osoba z pary, musisz mieć 3 odpowiedzi prawidłowe. Jeżeli nie jesteście pewni swoich odpowiedzi zwróćcie się o pomoc do „księcia”.

XII. Od zamku do jamy smoka prowadzą schody. Żeby pokonać te schody musicie wpisać w poszczególne schodki różne słowa i zwroty grzecznościowe. Uzupełniliście 6 – zaliczacie zadanie (ratujecie zamek przed groźnym smokiem).

5. Para, która wykonała zadanie i ma co najmniej 6 zaliczeń pokazuje swoją tarczę opiekunom, którzy wpisują hasło: pasowanie i podpisują się. W czasie wolnym (gdy inne pary jeszcze zaliczają stanowiska) rycerze, na drugich stronach tarczy projektują swój herb (technika dowolna)

6. Nauczyciel gromadzi wszystkich w kole, podchodzi do każdego i pasuje na rycerza. Rycerz przyklęka i pokazuje wszystkim swój herb.
7. Zajęcia kończą się wspólnym tańcem dworskim. Rycerze proszą damy dworu.

EWALUACJA:

Po zakończonych zajęciach uczniowie wbijają strzałkę do tarczy oceniając zajęcia. Najwyższa ocena – 10, najniższa – 1, 0.