KONKURS DLA MŁODZIEŻY

„Dziedzictwo Górnego Śląska: pisarze polsko- i niemieckojęzyczni”

Górny Śląsk to teren, gdzie przez wieki stykali się ze sobą ludzie różnych kultur, języków, narodów i wiar. Kultura Śląska jest więc niezwykle interesującą kulturą pogranicza. Uczniów zainteresowanych poznawaniem tej kultury zapraszam do konkursu „Dziedzictwo Górnego Śląska: pisarze polsko- i niemieckojęzyczni”.

Wśród osób, które prześlą do 20 listopada 2005 r. prawidłowe odpowiedzi, rozlosujemy nagrody.

Halina Nocoń

  Powiatowe Ognisko Pracy Pozaszkolnej

43-200 Pszczyna

ul. 3 maja 7

 

  1. W swoim poemacie "Officina ferraria abo huta i warstat z kuźniami szlachetnego dzieła żelaznego", wydanym w 1612 r. w Krakowie zawarł informacje o hutnictwie i hutnikach w różnych krajach (ze szczególnym uwzględnieniem kuźni śląskich), a także legendy i wierzenia górnicze. O kim mowa?
  2. Pisarz i słynny kaznodzieja luterański rodem z Kluczborka uważany jest za najciekawszego pisarza śląskiego XVII w. Często określany mianem „śląskiego Reja", bowiem świadomie wykorzystywał wyrażenia gwary śląskiej w swojej twórczości. Jest autorem pierwszego drukowanego zbioru kazań śląskich. O kim mowa?
  3. „Lat dziecinnych szczęśliwych przebłogie wspomnienia,
    Zanieście ducha mego do owych drzew cienia,
    W których cichéj świątyni był mi światem całym
    Dom rodzinny drzewiany z dachem podstarzałym!”

Cytat ten pochodzi z utworu, który powstał pod wpływem lektury "Pana Tadeusza" i jest uważany za pierwszą, chociaż zapomnianą, polską epopeję chłopską. Podaj tytuł i autora utworu.

  1. W XIX wieku był on jednym z najwybitniejszych znawców śląskiej kultury ludowej. Skrzętnie zbierał i utrwalał drukiem utwory śląskiej literatury ludowej: pieśni, baśnie, opowieści itp. Był także współredaktorem wychodzącego w Pszczynie pierwszego polskiego czasopisma na Górnym Śląsku. Podaj tytuł tego czasopisma oraz imię i nazwisko poety i redaktora.
  2. Pochodził z Lublińca. Nazywany jest „śląskim wieszczem" i uważany jest za największego poetę śląskiego XIX wieku. Na szczególną uwagę zasługują jego wiersze z tomu "Wianek z Górnego Śląska" z 1867 r. Podaj imię i nazwisko tego poety.
  3. Jednym z najsłynniejszych XIX-wiecznych śląskich działaczy na rzecz polskiego odrodzenia narodowego jest Karol Miarka (na zdjęciu nr 1). Był nauczycielem, pisarzem, wydawcą „Katolika”. W jakiej miejscowości ziemi pszczyńskiej urodził się Karol Miarka?

 

  1. Zdjęcie 2 przedstawia jednego z najważniejszych twórców niemieckiego romantyzmu. Urodził się na zamku pod Raciborzem. Był wielkim przyjacielem Polaków i kultury polskiej. Jak sam pisze w pamiętnikach, rozmawiał z mieszkańcami po śląsku. Podaj imię i nazwisko tego niemieckiego poety i pisarza oraz miejsce jego urodzenia.

 

 

  1. Najbardziej znana, sfilmowana powieść tego niemieckojęzycznego autora pochodzącego z Gliwic przedstawia jeden dzień z życia górnośląskiej rodziny Piontków - 31 sierpnia 1939 r., a więc dzień, w którym miał miejsce zainscenizowany przez nazistów napad na Radiostację Gliwicką. Podaj tytuł tej powieści i imię oraz nazwisko autora.
  2. Janosch to literacki pseudonim urodzonego w Zabrzu, a mieszkającego na Teneryfie, na Wyspach Kanaryjskich, autora m.in. cyklu opowieści o Misiu, Tygrysku i tygryskowej Kaczce (zdjęcie nr 3). Jak naprawdę nazywa się najsłynniejszy żyjący śląski, niemieckojęzyczny pisarz i grafik znany w świecie pod pseudonimem Janosch? Jaką jego sztukę wystawia obecnie katowicki Teatr Korez?

 

 

  1. Był pisarzem, który chciał i umiał mówić o Śląsku rzeczy ważne, choć nieraz niewygodne. Pisze się, że każdy, kto chce wiedzieć, jaki naprawdę jest Śląsk, kim są Ślązacy, jak ogromnie skomplikowane problemy drążą ten region, w przeszłości i teraz, powinien koniecznie sięgać po lekturę jego powieści, sztuk teatralnych, opowiadań, a także po spuściznę publicystyczną. Najbardziej znane są jego dramaty najmocniej osadzone w problematyce śląskiej, takie jak, np. „Hałdy”. Urodził się w Zabrzu, zmarł w 2001 roku.  O kim mowa?