KARTA PRACY 2

NA TARGU 

            W dawnych czasach niezwykle ważną rolę odgrywały targi. W średniowieczu  organizowano je na skrzyżowaniu szlaków handlowych, przy klasztorach, przy grodach bądź przy przeprawach przez rzekę. Przy ważniejszych targach budowano komory celne, karczmy, powstawała trwała zabudowa, powstawały miasta.

 Początkowo targi odbywały się kilka razy w roku, od XI wieku pojawiły się  targi  cotygodniowe. Targi roczne zwane z niemiecka „jarmarki” trwały zwykle kilka dni, a nawet tydzień. Odbywanie w mieście jarmarków było przywilejem, nadawanym przez pana danej ziemi.

W Pszczynie w XV wieku jarmarki odbywały się w dzień św. Jadwigi, patronki starego kościoła. W 1492 roku uzyskano zezwolenie na odbywanie jarmarku w dzień św. Wita,  a w dwadzieścia lat później na jarmark, mający się odbywać w okresie noworocznym.

 

Zadanie 1.

Przeczytajcie uważnie fragment z monografii Pszczyny:

 „Jan, starszy pasierb księżnej Barbary, postanowił zdobyć Pszczynę i wypędzić macochę. Znając jednak obronność miasta, postanowił zdobyć miasto podstępem, co mu się też udało.

            Mianowicie przebrał swoje wojsko w suknie kobiece. W tem przebraniu, jako kobiety wiejskie, przenoszące ryby, raki, jaja i w ogóle żywność na targ do Pszczyny, częściowo także udając pielgrzymów, ruszających na odpust do Wodzisławia, przybyło to wojsko w sobotę przed Zielonemi Świątkami w 1462 roku przed miasto i przeszło niepoznane przez bramę do miasta. Tu dopiero zamieniło się w jednej chwili w uzbrojonych żołnierzy i w krótkim czasie miasto i zamek były w posiadaniu wojska księcia Jana.”

fragm. L.Musioł: Pszczyna. Monografia historyczna, Katowice 1936, s. 41.

TARG – forma zawierania transakcji kupna-sprzedaży, zazwyczaj bezpośrednio pomiędzy producentem a konsumentem, w której możliwa jest negocjacja ceny.

CŁO – opłata pieniężna pobierana przez właściciela ziemi od przekraczających granice jego ziemi właścicieli towarów.

 

Zadanie 2.

Z  przeczytanego tekstu wypisz, czym m.in. handlowano na pszczyńskim targu w XV wieku.

...........................................................................................................................................

Zadanie 3.          Praktyczne  rachunki

o       o       1 talar śląski = 24 srebrne grosze = 72 grajcary

o       o       1 srebrny grosz = 3 grajcary = 18 halerzy

o       o       1 szefel = 4 ćwiartki = 72 litry

Rachunek 1: Gospodyni przyniosła na targ 4 kopy, 1 tuzin  i 8 sztuk  jajek. Jedno jajko sprzedawała za pół grajcara. Przelicz, ile miała talarów śląskich, srebrnych groszy i grajcarów po sprzedaniu wszystkich jajek.

 

...........................................................................................................................................

Rachunek 2: Gospodarz przywiózł na targ 8 szefli zboża. Młynarzowi z Łąki sprzedał 2 szefle i 3 ćwiartki po 12 srebrnych groszy za ćwiartkę, a młynarz z Chuchułki kupił resztę po 1 talarze za szefel. Ile talarów uhandlował na targu?

...........................................................................................................................................

Rachunek 3: Właściciele Pszczyny pobierali od handlarzy cło. Według zestawiania stawek celnych z 1536 roku kupcy płacili:

            od fury pszenicy                               1 grosz

            od tony śledzi                                   ½ grosza       

            od jednego wozu z jabłkami            1 ½ grosza

od fury soli                                       20 halerzy

od świni, owcy lub kozy                  2 halerze

od 100 skór wołowych                    10 groszy

od kadzi z rybami                             2 grosze

fragm. L.Musioł: Pszczyna. Monografia historyczna, Katowice 1936, s. 167.

 

Kupiec przyjechał do Pszczyny na noworoczny jarmark. Przywiózł 3 tony śledzi, 4 kadzie z rybami, 2 fury soli wielickiej, 4 świnie, 12 owiec, 4 fury pszenicy i 150 skór wołowych. Ile talarów wziął od niego książęcy poborca ceł?

..........................................................................................................................................

Zadanie 4.

            Do dawnych zwyczajów targowych należało głośne zachwalanie swoich produktów. Dziś usłyszymy je np. na arabskich bazarach, czasami także na naszych targowiskach.

            Zabawcie się w kupujących i sprzedających na dawnym targowisku. Przygotujcie symboliczny kram, produkty, ceny itp. Zachwalajcie swoje produkty, targujcie się.

Praca domowa:

            Wybierzcie się na targ. Spiszcie ceny  podanych produktów na różnych stoiskach. Wyliczcie średnią cenę produktu.

 

PRODUKT	NAJNIŻSZA CENA	NAJWYŻSZA CENA	ŚREDNIA CENA
ZIEMNIAKI
JABŁKA
MARCHEWKA
POMARAŃCZE
KAPUSTA
CEBULA

           

Dla dociekliwych q       rozdział „Życie gospodarcze” [w:] L.Musioł: Pszczyna. Monografia historyczna, Katowice 1936, s. 145-208.

 

!	Zadania dodatkowe q       Przygotujcie happening – urządźcie kram, na którym będziecie sprzedawać pożądane cechy osobowości (np. odwaga, prawdomówność, szczerość)  lub talenty (muzyczne, oratorskie itp.). Zakupów dokonać można płacąc własnymi uzdolnieniami, dobrymi cechami itp.